CUNTIS NA ÉPOCA ROMANA. A MEMORIA DA AUGA

Portada do libro

Veño de publicar, recentemente, o meu último libro. Titúlase Cuntis na época romana, e formará parte da colección que gustei en chamar A Memoria da Auga. Pretende ser unha obra na que se recompila gran parte dos datos históricos e arqueolóxicos vinculados ao concello Cuntis, facendo fincapé no feito de se tratar dunha "cidade termal" bimilenaria. Botamos man de moita documentación manuscrita, conservada en diversos arquivos galegos (ACL, ACS, AHPPo, Arquivo do Museo de Pontevedra, AHDS, AHUS...) e no resto do Estado (fundamentalmente aquela que se garda na biblioteca da RAH - Madrid).

PARTICIPANTES

Cartaz da presentación do libro
en Cuntis - 3 de novembro de 2016

A obra vai prologada por un dos maiores investigadores actuais, Juan Manuel Abascal Palazón (membro correspondente da RAH, igualmente do Deutsches Archaölogisches Institut, catedrático da Universitat d'Alacant...). El foi o encargado de supervisar os datos e, desinteresadamente, dispensounos con certas orientacións histórico-arqueolóxicas. Carlos Henrique Fernández Coto (arquitecto e Presidente de APATRIGAL - Asociación para a defensa do Patrimonio Galego) colabora cunha breve introdución ligada ao feito urbanístico cuntiense e, así mesmo, á necesidade e obriga "ética" de salvagardarmos os recursos patrimoniais. Baia Fernández de la Torre continúa cun sucinto pórtico poético e o historiador Suso Novás Andrade da remate a toda a obra cun epílogo no que afonda no concepto do sincretismo (doutros tempos e destes séculos).

COLABORACIÓNS

Artigo de Fernando Salgado
no Diario de Caldas -
Diario de Pontevedra

Ara romana do deus indíxena
Setandi Aniegi

Tamén puidemos contar coa xenerosa axuda do profesor Manuel Ramírez Sánchez (catedrático na Universidad de las Palmas de Gran Canaria), a do fotógrafo e debuxante arqueolóxico Antón Costa, Vicente Caramés Moreira (arqueólogo e Director do Museo do Mar de Galicia) e Martiño Picallo (que alén de ser o meu irmán, é un dos mellores deseñadores gráficos da actualidade). Este último foi o responsábel do deseño do volume, editado a toda cor, no que as fotografías cuntienses, a cartografía histórica (algunha conservada na biblioteca da RAH), os planos (algúns elaborados por Martiño e outros polo que escribe), os debuxos orixinais de Xosé Cornide Saavedra (datados polo ano 1771, no que se documenta as aras romanas cuntienses dedicadas ás ninfas, que el mesmo atopara en 1768), augatintas da nosa autoría... fan deste libro unha obra -coido eu- amena para a lectura. Ou iso era o noso propósito inicial, ao igual que colaborar na difusión e protección do patrimonio cuntiense (o hidráulico, o arqueolóxico e o arquitectónico).

Augatinta dunha sepultura romana

ESTRUTURA

Consta de catro capítulos:

• As augas quentes da nación celena
• Divindades na terra das augas
• Monumentos para os deuses mortos
• As augas das deusas

Igualmente, dispón dunha ampla colección de documentos históricos (concretamente vintesete transcricións), na que se dá conta de achados arqueolóxicos, reflexións históricas, acontecementos, e actas notariais que avisan -por exemplo- de como foron atopadas as máis de 500 moedas romanas que a arqueta e burga Lume de Deus albergou no seu interior até o ano 1908. 

DEDICATORIA

Terceira ara romana cuntiense
atopada na contorna das burgas

Montaxe do libro

Cuntis na época romana é unha obra que gustei de dedicar a Xesús Rodríguez Castro (activista na defensa dos bens culturais galegos) e á Plataforma Veciñal na Recuperación do Patrimonio Termal (que actúa na salvagarda dos dereitos e bens públicos vinculados ás augas termais, así como á arqueoloxía da auga).

Para a edición deste libro contouse coa colaboración, así mesmo, do Hotel Fonteverde, o CPI Aurelio Marcelino Rey García, o Concello de Cuntis, APATRIGAL, Martiño Picallo e a Cervexaría A Bolera.

Imprimiuse en Lugami (Betanzos) e a verdade debo recoñecer que fixeron un gran traballo.

CRÍTICA DOS DEBUXOS ARQUEOLÓXICOS

En Lugami, a piques de ser rematado

Álgunhas das ilustracións realizadas
para o libro

Un dos mellores críticos da arte galegos, Carlos López Bernárdez, tira nas páxinas do Faro de Vigo, concretamente no Faro da cultura, un artigo sobre o debuxo arqueolóxico galego, titulado: 'Debuxando o patrimonio. Arquitecturas para a identidade'. Nel indica: "A tradición do debuxo arqueolóxico non é para nada allea ao noso presente e ten cultivadores como Alfredo Erias Martínez, director do Museo das Mariñas de Betanzos e da revista Anuario Brigantino, ou Héitor Picallo, tamén invetigador e debuxante, ambos notabilísimos herdeiros da tradición histórica do debuxo arqueolóxico".

(Faro de Vigo - 1 de decembro de 2016- Faro da Cultura, p. 3)